Temmuz 10, 2013
Bu bölümde işleyeceğimiz "Meme"nin adı, veya sloganı diyebileceğimiz
cümle, "Y U NO". Kökeni ise Gantz adlı bir Manga'ya dayanıyor.
Bu Manga'nın 55. bölümünde (bölüm adı: Çıplak Kral) yan karakterlerden birinin sinirli bir hal ile sergilediği ve sonrasında büyük dikkat çekerek Tumblr üzerinde 10 binden fazla beğeni alarak bir fenomen haline gelen
ünlü bir "Meme"dir.
"Meme"nin doğduğu asıl sahneyi vermek gerekirse;
.jpg)
Şimdi, çeviri boyutuna göz atmak adına "meme"ye birkaç soru yöneltelim;
- Nerede, hangi durumlarda kullanılıyor?
- Kullanımını gördüğümüz her durumda aynı anlama mı geliyor?
- Kelimelerin eksik halde kullanılmasının bir sebebi var mı?
Bu şekildeki teorik bir yaklaşımın, inceleme sürecinde çeviri boyutu hayati derecede tehlikeye düşürdüğü kanaatindeyim.
Bu yüzden, hemen somut bir örneği ele alıyoruz;
Önce, bu cümleyi net bir dille tekrar aktaralım;
"Annoying Facebook girl,
you no use proper words?"
Öncelikle, eksik harf kullanımını inceleyelim. "Meme"den de gördüğümüz üzere, herhangi bir durumdan hoşnutsuzluk, rahatsız olma halinin iletilmeye çalışıldığını görüyoruz. Peki, bu durum, böyle bir gramer dışı kullanıma
nasıl sevk ediyor?
Durum, aslında "Meme"nin doğduğu sahneden belli, ancak günlük hayattaki herhangi bir şeyden hoşnutsuzluk halinin düşünülmesi ve tepki şeklinin akılda tasavvuru sayesinde de büyük ölçüde tanımlanabiliyor.
Sinirli bir ruh hali içerisinde olduğunuzu düşünün, o anki amacınız sadece duygu iletimi yapmak. İletişim bazında herhangi bir kaygı içerisinde değilsiniz ve iletişim kaygısı, konuşma sürecinde en alt sıralara inmiş durumda.
işte, duruma uygun düşen somut bir örnek;
"Ne yapıyorsun sen burada!?"
Duygu iletiminin doruklarda olup, iletişim kaygısının öncelik sırasında alt sıralara indiği tipik bir örnek. Doğru kullanımıyla karşılaştırıp, cümlenin nasıl böyle bir hal içine girdiğini görelim;
"Nabıyorsun sen burda!?"
Konuşma esnasında sesli harfler çoğu durumda daha baskın geldiğinden sinirli bir ruh haliyle sarfedilen bu cümlede "e" ve "y" harfleri söyleyiş anında yutulmuş. "Burada" kelimesinde ise yine sinirli bir ruh halinin verdiği etkiyle "u" harfi yutulmuş.
İşin özü, bu durum bizim dilimizde de gerçekleşen, başka bir dile gördüğümüzde doğal olarak yabancı gelen bir durum.
Durum incelemesini yaptığımıza göre, şimdi çeviri önerisi yapmak için elimizde yeterli bilgiyi bulunduruyoruz ve ilk çeviri önerisi;
"Gıcık Facebook kızı, doğru düzgün bi' kelime
kullanmaz mısın sen be?"
Aslında, burada dikkate almamız gereken kısım "mısın sen be?" kısmı.
Bu "Meme"deki en temel mesajı yakaladığımızı düşünmek, elimizdekiler ışığında yanlış olmaz. Harf eksikliği durumunu da "bir" kelimesi üzerinde uyguladık. Ama, her kullanımda bunu uygulayabilecek miyiz?
Şimdi, birçok somut örneği ele alıp, 'kullanımına göre' farklılıkların oluşup oluşmadığını inceleyeceğiz;
Soldan sağa doğru çeviri önerilerini sıralayalım;
- Link, konuşmaz mısın sen be!
- Cuba, kapitalist olmaz mısın sen be!
- Gandalf, geçmeme izin vermez misin sen be!
- Shakespeare, düzgün konuşmaz mısın sen be!
- Tarzan, sakalın çıkmaz mı senin be!
- Peach, bu kalede değil misin sen be!
Yerine göre "sen/senin" ve "mi, mı/mısın" kullanımının haricinde herhangi
bir değişiklik görmemekteyiz. Harf eksikliği konusuna gelecek olursak, şöyle bir kullanıma gidebiliriz;
- Link, bi' konuşmaz mısın sen be!
- Shakespeare, bi' düzgün konuşmaz mısın sen be!
- Gandalf, bi' geçmeme izin vermez misin sen be!
Kaynak kullanıma sadık kalma adına verdiğimiz son üç örnek hem kaynak kullanımın Türkçe'deki karşılığı konusunda hem de vurgu bazında sağladıkları eşdeğerlilik bakımından bu "Meme" hakkında yaptığım çeviri önerilerinde
final niteliği taşımaktadır.
Çeviri meraklılarına yararlı olabilecek bir çalışma olduğunu düşünüyorum, düşünmek istiyorum.
Bir sonraki "9gag Çeviri Önerileri"nde görüşmek üzere!
